Hakkebord

Kenmerken en geschiedenis

Platte doosvormige klankkasten met evenwijdig aan het bovenblad gespannen snaren heten citer als de snaren getokkeld worden, psalterium in de Middeleeuwen (psalto is  plukken, tokkelen) en hakkebord als er op geslagen wordt met hamertjes (vaak in het Engels: mallets genoemd). In verschillende culturen worden ze met verschillende namen aangeduid. Ons museum heeft er een paar die hierbij worden afgebeeld.

De santoor (santur) uit het Midden-Oosten is 90 cm breed en heeft 18 koren van
vier snaren, negen van messing over kammen rechts en negen van staal over kammen links. In het midden kruisen de snaren elkaar. De rechter set is gestemd van e’-f”. De linker snaren zijn aan twee kanten van de kam te bespelen; rechts van de kam e”-f’’’ en links e’’’-f’’’’. Natuurlijk volgens een van de Arabische toonladders gestemd. De hamertjes zijn niet authentiek.

De 70 cm lange yangqin is in de 17de eeuw uit Perzië naar China gekomen (Yang is buitenlands, qin is muziekinstrument)  en heeft net als de santoor twee sets messing koren van hier drie snaren, waarvan ook weer de linker set aan beide kanten van de kam bespeeld wordt. Er wordt met bijzonder lichte bamboe hamertjes geslagen. De stemming is mij niet bekend.